Juristi Emir Kurtishi ka reaguar pas vendimit të Kuvendit të Maqedonisë së Veriut për të hequr nga rendi i ditës interpelancën e iniciuar nga Fronti Evropian ndaj kryetarit të Gjykatës Kushtetuese, duke e cilësuar këtë hap si shmangie të një precedenti të rrezikshëm juridik dhe parlamentar.
Sipas Kurtishit, një veprim i tillë nuk njihet në asnjë sistem parlamentar në botë, pasi Gjykata Kushtetuese nuk bën pjesë në ndarjen klasike të pushteteve – legjislativ, ekzekutiv dhe gjyqësor – por qëndron mbi to, duke iu referuar drejtpërdrejt Kushtetutës. Ai thekson se vendimet e kësaj gjykate janë përfundimtare, të ekzekutueshme dhe nuk i nënshtrohen asnjë kontrolli më të lartë.
“Gjykata Kushtetuese ka të drejtë të shfuqizojë ligje të Kuvendit dhe akte të Qeverisë, prandaj përpjekjet për kontroll politik mbi të janë të rrezikshme dhe cenojnë rendin kushtetues,” shkruan Kurtishi.
Ai sjell në vëmendje debatet ndërkombëtare mbi këtë temë, duke përmendur pyetjen që kishte ngritur në vitin 1971 profesori amerikan Mauro Kapaleti: “Kush do të na mbrojë nga kontrolli i kushtetutshmërisë së ligjeve?”, si dhe përgjigjen e profesorit japonez Joiçi Higuçi: “Profili intelektual dhe shkencor i gjyqtarit”.
Kurtishi shton se interpelanca si mjet parlamentar i mbikëqyrjes politike është i destinuar për Qeverinë dhe bartësit e funksioneve ekzekutive. Edhe pse Kushtetuta e RMV-së e ka zgjeruar konceptin e interpelancës edhe për funksionarë publikë, ai thekson se kjo nuk mund të shtrihet mbi gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese. “Kompetencat e Kuvendit përfundojnë me zgjedhjen e gjyqtarëve kushtetues, dhe jo me mbikëqyrjen apo interpelancën e tyre,” nënvizon ai.
Sipas tij, balancimi i pushteteve dhe pavarësia e Gjykatës Kushtetuese janë themel i shtetit të së drejtës, dhe çdo përpjekje për ta cenuar atë është goditje ndaj vetë rendit kushtetues.
