Kamerat për “kapjen” e shkeljeve të trafikut nga projekti “Qyteti i Sigurt” nuk kanë aftësinë për të “njohur fytyrat”, pra të njohin fytyrat as në automjete dhe as te këmbësorët, thekson Ministria e Brendshme në një përgjigje për BIRN.
Siç mund të shihet në vetë kamerat, të cilat kanë qenë në funksion prej një jave, ato janë blerë nga marka italiane “Tattile”. Faqja e internetit e prodhuesit thotë se kamera të tilla janë instaluar në 75 vende të botës.
Meqenëse ka disa modele në faqen e internetit “Tattile”, BIRN i kërkoi Ministrisë së Brendshme të specifikonte se cilat pajisje janë instaluar në rrugët e vendit. Përgjigja ishte se ky është informacion i klasifikuar. Ministria e Brendshme gjithashtu e konsideron si informacion të klasifikuar ndarjen me publikun të numrit të përgjithshëm të kamerave të instaluara deri më tani, çfarë grupi metadatash përmban pamjet e kamerave, si dhe kush është përgjegjës për mirëmbajtjen e sistemit.
Ata sigurojnë se siguria e të dhënave është e garantuar. Qasja në regjistrime u jepet “vetëm punonjësve të autorizuar të ‘Qytetit të Sigurt’, si dhe personelit të trajnuar posaçërisht në departamentet kompetente që punojnë me sistemin”.
Ata thonë se qasja kontrollohet në mënyrë strikte nga protokollet e përcaktuara. Kushdo që ka qasje në sistem ka një të ashtuquajtur “llogari individuale përdoruesi të krijuar sipas rregullave dhe niveleve të autorizimit të përcaktuara në mënyrë strikte”. Kjo do të thotë që të gjitha raportet, rishikimet dhe ndryshimet lënë gjurmë elektronike, të ashtuquajturin “mekanizëm i detajuar i regjistrit”, “i cili ofron gjurmë të plotë për sigurinë dhe analizën mjeko-ligjore”.
BIRN pyeti se sa kohë do të ruhen regjistrimet. Nuk morën një përgjigje specifike, përveç një shpjegimi se kjo do të jetë në përputhje me rregulloret në fuqi dhe politikat e brendshme të Ministrisë së Punëve të Brendshme.
Kur u pyetën se sa metra është diapazoni i regjistrimit të kamerave, Ministria e Punëve të Brendshme nuk u përgjigj konkretisht, duke thënë se bëhet fjalë për “distanca të vogla”.
Vendet ku instalohen kamerat u vendosën nga të gjitha shërbimet në Ministrinë e Punëve të Brendshme, të cilat “dhanë sugjerime se ku të instalohet një numër i caktuar video pozicione”.
Uebfaqja e prodhuesit të këtyre kamerave zbulon se ato janë disa nga kamerat më të përparuara teknologjikisht të mbikëqyrjes së trafikut. Një nga modelet e instaluara në vend, “Smart + Speed”, thotë se mund të regjistrojë njëkohësisht tre korsi trafiku me një saktësi mbi 99 përqind.
Një nga dy kamerat në pajisje regjistron targën, dhe tjetra regjistron të gjithë automjetin. Pajisja peshon tetë kilogramë, është e mbrojtur nga uji, pluhuri dhe kondensimi, dhe mund t’i rezistojë temperaturave ekstreme nga -40 deri në 60 gradë.
Të dhënat nga kamerat mbrohen nga enkriptimi dhe autentifikimi.
Sistemi ka qenë në fazën e testimit për një javë. Që të jetë plotësisht funksional vitin e ardhshëm, një sërë ligjesh duhet të miratohen në parlament.
Ndryshe, qytetarët në Maqedoninë e Veriut po përballen me njoftime të pasakta nga sistemi ‘Qytet i Sigurt’ (Safe City). Gabimet në numrat e telefonit dhe adresat elektronike bëjnë që dënimet të dërgohen te njerëzit e gabuar. Kjo e rrit rrezikun për keqpërdorim të të dhënave personale dhe i ekspozon qytetarët ndaj abuzimeve të mundshme.
Që në fillim të dhjetorit, në Shkup hyri në fazën e testimit sistemi i kamerave ‘Qytet i Sigurt’ i cili detekton shkeljet në trafik dhe qytetarët marrin menjëherë njoftimet për shkeljet dhe dënimet ( të cilat do fillojnë të aplikohen nga janari 2026) përmes sms porosive dhe adresave elektronike (e-mail).
Një grup qytetarësh paraqitën padi gjithëpërfshirëse në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, duke kërkuar vlerësim të kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së të ashtuquajturit sistem “Qytet i Sigurt” i zbatuar nga Ministria e Brendshme (MPB). Paralelisht me padinë, janë ngritur kallëzime penale në Prokurorinë Themelore Publike dhe në Prokurorinë për Ndjekjen e Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit kundër ministrit të Brendshëm Pançe Toshkovski dhe zyrtarëve aktualisht të panjohur.
Kamerat “Qytet i Sigurt” të instaluara në udhëkryqet e Shkupit regjistrojnë automatikisht shkeljet e trafikut duke filluar nga 1 dhjetori. Periudha provuese do të zgjasë deri në Vitin e Ri, ndërsa gjobat e para duhet të mbërrijnë më 1 janar.
Synimi është që deri në vitin 2030 të zvogëlohet dhe të përgjysmohet numri i aksidenteve në trafik.
Zbatimi i projektit “Qyteti i sigurt”, i cili në fazën e parë, përveç në Shkup, do të zbatohet edhe në Tetovë dhe Kumanovë.
