Nga viti 2020 deri në vitin 2023, kanë ndodhur gjithsej 31,176 aksidente trafiku, nga të cilat 15,724 patën pasoja të rënda dhe 457 persona humbën jetën. Sipas raportit të Revizionit mbi sigurinë rrugore në Maqedoni, autoritetet kanë dështuar të arrijnë qëllimet e Strategjisë së Dytë Kombëtare për Sigurinë Rrugore për periudhën 2015-2020. Masat dhe aktivitetet e institucioneve kompetente, ndonëse kontribuojnë në përmirësimin e kushteve për menaxhimin e sigurisë në trafikun rrugor, nuk janë efektive në uljen e numrit të viktimave në aksidentet rrugore.
“Strategjia e Dytë Kombëtare për Sigurinë në Trafikun Rrugor për periudhën 2015-2020 është strategjia kombëtare e miratuar më e fundit për përmirësimin dhe forcimin e sistemit të menaxhimit të sigurisë në trafikun rrugor. Për periudhën nga miratimi i tij deri në ditën e auditimit, nuk është përgatitur asnjë dokument i vetëm për të vlerësuar efektet e masave dhe aktiviteteve të planifikuara, as një raport mbi nivelin e zbatimit të tij, për shkak të faktit se Qeveria nuk ka krijuar një Organ Koordinues përgjegjës për aktivitetet e lartpërmendura”, thonë nga ESHR-ja.
Strategjia e Dytë Kombëtare për Sigurinë Rrugore 2015-2020, siç u tregua, synonte të ulte numrin e viktimave të aksidenteve rrugore deri në vitin 2020 në numrin mesatar të viktimave në shtetet anëtare të Bashkimit Evropian, të ulte numrin e viktimave nga shoferët e rinj me 30%, të ulte numrin e të lënduarve rëndë me 40% dhe të ulte numrin e viktimave të aksidenteve rrugore fëmijë në zero.
Pas auditimit, u përcaktua se objektivat nuk ishin arritur, përkatësisht numri i viktimave në aksidentet rrugore për vitin 2020 nuk është ulur në mesataren e shteteve anëtare të BE-së.
“Qëllimi i uljes me 30% të numrit të vdekjeve nga aksidentet – shoferë të rinj për 30% nuk është i matshëm, sepse kategoria “shofer i ri” nuk është definuar; numri i personave të plagosur rëndë, i cili në vitin 2020 arriti në 801 persona dhe nuk është ulur me 40% krahasuar me vitin 2009 kur arriti në 985 persona; Numri i fëmijëve viktima të aksidenteve rrugore nuk është arritur dhe në vitin 2020 do të jetë 8 persona”, tregon raporti.
Auditorët zbuluan se në periudhën 2019-2023, Maqedonia, krahasuar me vendet e Ballkanit Perëndimor përveç Kosovës, kishte një numër më të ulët të vdekjeve në trafikun rrugor për milion banorë.
ESHR thekson se një strategji e re, e tretë kombëtare nuk është përgatitur për periudhën pas vitit 2020.
Sipas analizës së të dhënave nga bazat e të dhënave, aksidentet rrugore me pasoja kanë ndodhur gjatë ditës (59%), në kushte të mira moti/mot me diell (45%), në rrugë në zona të populluara (63%) dhe në sipërfaqe të thata rrugore (79%), gjë që tregon se kushtet e rrugëve nuk janë shkaku kryesor i aksidenteve rrugore; numri më i madh ndodhi në territorin e SPB Shkup – 41%; SPB Tetovë-14%; SPB Manastir dhe Ohër – 9%, Shtip-8%, Kumanovë-7%, Veles dhe Strumicë-6%.
Shkeljet më të zakonshme të rregullave të trafikut sipas llojit, sipas ESHR-s, të përcaktuara nga kontrollet e kryera në periudhën 2019-2023, lidhen me shpejtësinë tej normave të lejuara, kalimin e semaforit të mbyllur, tejkalimet e papërshtatshme dhe mosdhënien e përparësisë.
Kujtojmë se raporti paraprak i Revizionit tregoi se nga 34 Komuna, plot 22 prej tyre nuk e përmbushin standardin e rekomanduar për gjelbërim prej 25 metrash katrorë për banor. Ky audit u krye për t’iu përgjigjur pyetjes nëse masat dhe politikat e qeverisë qendrore dhe lokale sigurojnë planifikim efektiv të infrastrukturës së gjelbër në qytete.
